Το Τεφέλι αποτελεί χωριό και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Αστερουσίων του νομού Ηρακλείου στην επαρχία Μονοφατσίου. Η θέση του είναι στα βορειοανατολικά του Πύργου και σε απόσταση 12 χιλιομέτρων. Στον οικισμό λειτουργούν περιφερειακό ιατρείο, νηπιαγωγείο^[1], το οποίο είχε κλείσει λόγω έλλειψης νηπιαγωγού το Φεβρουάριο του 2008, Δημοτικό Σχολείο και Γυμνάσιο. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την ελαιοκομία, ενώ υπάρχουν και βιοτεχνίες αεριούχων ποτών. Αξιοθέατο είναι η πηγή της Αγίας Παρασκευής, όπως επίσης και ένα μικρό άλσος^[2]. Στον οικισμό μπορεί κανείς να βρει παραδοσιακά καφενεία. Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Ιωάννης.
Με το Σχέδιο Καποδίστριας, στα τέλη της δεκαετίας του ' 90, συστάθηκε το Δημοτικό διαμέρισμα Τεφελίου. Στο σύνολό του αριθμεί 905 κατοίκους με βάση την πληθυσμιακή απογραφή του 2001. Οι οικισμοί που το συγκροτούν είναι:

• το Τεφέλι [ 702 ] , έδρα.
• το Αποσελέμι [ 29 ], στα ανατολικά της έδρας του Δημοτικού διαμερίσματος. Υπάρχει και ποταμός με το ίδιο όνομα.
              
• το Πυράθι [ 174 ], σε υψόμετρο 320 μέτρων, σε απόσταση 3,5 χιλιόμετρα ανατολικά του Τεφελίου. Στο χωριό βρίσκεται ο ναός των Αγίων Αναργύρων και Δημοτικό Σχολείo

Η πρώτη μνεία στο χωριό γίνεται σε έγγραφα του Δουκικού Αρχείου του Χάνδακα το 1363. Συγκεκριμένα, ήταν φέουδο της οικογένειας Βενέρη, όνομα που σώζεται και σήμερα. Στις ενετικές απογραφές το συναντάμε με το σημερινό του όνομα, το 1577 στον Μπαρότσι και το 1583 αναφέρεται από τον Καστροφύλακα με 117 κατοίκους. Στην τουρκική απογραφή του 1671 είχε 32 χαράτσα και στην αιγυπτιακή 30 οθωμανικές οικογένειες. Το 1881 αποτέλεσε έδρα ομώνυμου Δήμου, με 227 Τούρκους και μόλις 4 Χριστιανούς.
Αναφορικά με τους άλλους οικισμούς, το Αποσελέμι πιθανολογείται ότι είναι αραβικής προέλευσης σε ό,τι αφορά την ονομασία του. Από το 1881 και έπειτα υπάγεται στο Τεφέλι. Στο Πυράθι ^[3] σώζονται ερείπια από την αρχαία Πύρανθο. Στη θέση της τελευταίας κτίστηκε και το σημερινό χωριό